สำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอจักราช  

ประวัติความเป็นมา

อำเภอจักราชมีประวัติศาสตร์ยาวนานกว่า 100 ปี โดยมีการพัฒนาตามลำดับดังนี้

• จุดเริ่มต้น: เดิมพื้นที่นี้มีฐานะเป็น "กิ่งอำเภอท่าช้าง" ซึ่งก่อตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2457 โดยขึ้นการปกครองอยู่กับอำเภอเมืองนครราชสีมา ที่ว่าการอำเภอเดิมตั้งอยู่ที่บ้านท่าช้าง (ปัจจุบันอยู่ในเขตอำเภอเฉลิมพระเกียรติ)

• การเปลี่ยนแปลง: ต่อมาในปี พ.ศ. 2496 ทางราชการได้ยกฐานะกิ่งอำเภอท่าช้างขึ้นเป็น "อำเภอจักราช" อย่างเป็นทางการ

• การย้ายที่ตั้ง: ในปี พ.ศ. 2507 ได้มีการย้ายที่ว่าการอำเภอจากบ้านท่าช้างมาตั้งอยู่ที่ บ้านจักราช ตำบลจักราช (ที่ตั้งปัจจุบัน) เพื่อความสะดวกในการคมนาคม เนื่องจากมีเส้นทางรถไฟสายตะวันออกเฉียงเหนือพาดผ่าน ทำให้ศูนย์กลางความเจริญเปลี่ยนมาอยู่ที่บริเวณนี้

คำขวัญประจำอำเภอ: 

"ลำจักราชคู่บ้าน สืบสานวัฒนธรรม หัตถกรรมจักสาน ถิ่นอาหารพื้นเมือง กระเดื่องเรื่องมวยไทย"

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอจักราชตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของจังหวัดนครราชสีมา ห่างจากตัวเมืองโคราชประมาณ 40 กิโลเมตร (เดินทางสะดวกด้วยทางหลวงหมายเลข 226 และทางรถไฟ)[8]

มีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอข้างเคียง ดังนี้:

• ทิศเหนือ: ติดต่อกับ อำเภอพิมาย และ อำเภอห้วยแถลง

• ทิศตะวันออก: ติดต่อกับ อำเภอห้วยแถลง

• ทิศใต้: ติดต่อกับ อำเภอหนองบุญมาก

• ทิศตะวันตก: ติดต่อกับ อำเภอเฉลิมพระเกียรติ และ อำเภอโนนสูง

อำเภอจักราชแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 8 ตำบล 109 หมู่บ้าน
1. จักราช (Chakkarat)                         5. หนองพลวง (Nong Phluang)
2. ทองหลาง (Thonglang)                    6. ศรีละกอ (Si Lako)
3. สีสุก (Si Suk)                                7. คลองเมือง (Khlong Mueang)
4. หนองขาม (Nong Kham)                   8. หินโคน (Hin Khon)

.

ลักษณะภูมิประเทศ:

• สภาพพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นที่ราบสูงและที่ราบลูกคลื่นลอนตื้น (Undulating plains) เหมาะแก่การทำการเกษตร

• มีแหล่งน้ำสำคัญคือ ลำน้ำจักราช ซึ่งเป็นสายน้ำหล่อเลี้ยงชีวิตชาวอำเภอ และไหลไปบรรจบกับแม่น้ำมูล นอกจากนี้ยังมี แม่น้ำมูล ไหลผ่านทางตอนล่างของอำเภอ ซึ่งเป็นเส้นเลือดใหญ่ของภาคอีสาน

สถานที่สำคัญและแหล่งท่องเที่ยว:

• วัดป่าจักราช: เป็นวัดที่มีชื่อเสียงและเป็นศูนย์รวมจิตใจของชาวจักราช ภายในประดิษฐาน "พระมหาเจดีย์ศรีจักราช" (พระพุทธบรมมงคลธาตุจักราชเจดีย์) ซึ่งมีความงดงามและศักดิ์สิทธิ์

• สถานีรถไฟจักราช: อาคารสถานีรถไฟเก่าแก่ที่เป็นเอกลักษณ์ เป็นจุดเชื่อมต่อการเดินทางที่สำคัญมาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน

• อ่างเก็บน้ำลำฉมวก: แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่สำคัญของอำเภอ เป็นอ่างเก็บน้ำขนาดใหญ่ที่มีทัศนียภาพสวยงาม เหมาะแก่การพักผ่อนหย่อนใจ ตกปลา และล่องแพ

• แหล่งหัตถกรรมจักสาน: ชาวบ้านในบางพื้นที่มีฝีมือในการจักสานไม้ไผ่และหวาย ซึ่งเป็นสินค้า OTOP ที่ขึ้นชื่อตามคำขวัญของอำเภอ

บทบาทและหน้าที่สำคัญของสำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอจักราช

สำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอจักราช เป็นหน่วยงานราชการส่วนภูมิภาค สังกัดกรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย มีหน้าที่หลักในการ "สร้างความเข้มแข็งให้ชุมชน" และ "พัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชน" ในพื้นที่อำเภอจักราช

ภารกิจหลัก (Core Mandate)

มุ่งเน้นการส่งเสริมให้ประชาชนในอำเภอจักราช มีความสามารถในการบริหารจัดการชุมชนด้วยตนเอง พึ่งพาตนเองได้ และมีเศรษฐกิจฐานรากที่มั่นคง ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง

หน้าที่ความรับผิดชอบสำคัญ

• การบริหารและจัดการข้อมูลชุมชน:

  • จัดเก็บและวิเคราะห์ข้อมูลความจำเป็นพื้นฐาน (จปฐ.) และข้อมูลพื้นฐานระดับหมู่บ้าน (กชช.2[1][8]ค) เพื่อใช้เป็นฐานข้อมูลในการวางแผนพัฒนาอำเภอจักราช และแก้ไขปัญหาความยากจนให้ตรงจุด

• การส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชนและรายได้:

  • โครงการหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์ (OTOP): สนับสนุนผู้ผลิตและผู้ประกอบการในจักราช (เช่น กลุ่มจักสาน กลุ่มทอผ้า) ให้พัฒนาคุณภาพสินค้า บร[8]รจุภัณฑ์ และหาช่องทางการตลาด

  • ตลาดนัดคนไทยยิ้มได้: จัดหาพื้นที่จำหน่ายสินค้าให้เกษตรกรและผู้ผลิตชุมชนได้นำสินค้ามาขายโดยตรง

• การสร้างความเข้มแข็งของชุมชน:

  • หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง: ส่งเสริมให้หมู่บ้านต่าง ๆ ในจักราชดำเนินชีวิตตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ลดรายจ่าย เพิ่มรายได้

  • กองทุนชุมชน: บริหารจัดการและสนับสนุนการดำเนินงานของกองทุนต่าง ๆ เช่น กองทุนพัฒนาบทบาทสตรี, กลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิต และโครงการแก้ไขปัญหาความยากจน (กข.คจ.) เพื่อเป็นแหล่งเงินทุนหมุนเวียนในพื้นที่

• การพัฒนาผู้นำและองค์กรชุมชน:

  • ฝึกอบรมและให้คำปรึกษาแก่ผู้นำชุมชน (กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน กรรมการหมู่บ้าน) และกลุ่มองค์กรสตรี ให้มีความรู้ความสามารถในการขับเคลื่อนงานพัฒนาในตำบล/หมู่บ้านของตนเอง